Abonelik usulü ile çalıştığı halde ilgili makaleyi açık erişimli yapmak için ücret talep eden derginin yağmacı şaibeli dergi sayılmayacağı hakkında, Mahkeme tarafından incelenen davada, davacının “Ziraat, Orman ve Su Ürünleri Temel Alanı” içinde “Biyosistem Mühendisliği” bilim alanından yaptığı doçentlik başvurusunun asgari başvuru şartlarını sağlamadığı gerekçesiyle iptal edilmesi istenmektedir. Uyuşmazlık, davacının sunduğu eserlerin asgari başvuru şartlarını karşılayıp karşılamadığı ve A1, A2 ve A6 numaralı eserinin doçentlik başvurusunda kullanılıp kullanılamayacağının belirlenmesine yöneliktir.
Mahkeme tarafından istenen bilirkişi incelemesi sonucunda hazırlanan raporda, davacının başvuru şartlarını sağlamak amacıyla sunduğu üç makalenin “Fresenius Environmental Bulletin” adlı dergide 2019 ve 2020 yıllarında yayımlandığı belirtilmiştir. Raporda ayrıca, söz konusu derginin Almanya’da basıldığı, 2001 yılından itibaren yayınlanmaya devam ettiği ve çeşitli indekslerde tarandığı ifade edilmiştir. Bilirkişi raporunda derginin bir ücret karşılığında makaleleri yayımladığı ve bu nedenle doçentlik yedek jüri üyesi tarafından Yağmacı Şaibeli dergi olarak değerlendirildiği belirtilmiştir.
Yükseköğretim Kurulu’nun 07.03.2019 tarihli Genel Kurul kararında, makale kabulünden sonra yazardan ücret talep eden dergilerin doçentlik başvurusunda kullanılamayacağı ifade edilmiştir. Ancak kararda hangi dergilerin yağmacı/şaibeli dergiler olduğu ve ücret talep eden dergilerin bu kapsama girip girmediği konusunda bir kriter belirtilmemiştir. Bu noktada, davacının başvuru yaptığı derginin Yağmacı Şaibeli dergi kategorisine girmeyen bir dergi olduğu, abonelik usulü ile çalışmasına rağmen ilgili makaleyi açık erişimli hale getirmek için ücret talep ettiği tespit edilmiştir.
Doçentlik yedek jüri üyesi tarafından Yağmacı Şaibeli dergi olarak değerlendirildiği, Yükseköğretim Kurulu’nun 07.03.2019 tarihli Genel Kurulunda alınan kararda: ‘Makale kabulünden sonra yayımlanması için yazardan ücret veya ek ücret talep eden dergiler (Yağmacı/Şaibeli Dergiler), bu ilişkinin bir çıkar çatışması içermesi nedeniyle doçentlik başvuru şartlarında (beyannamede) kullanılamaz. Ancak özgeçmiş ve eserler listesine eklenmelidir. Bu bağlamda aşağıdaki dergiler doçentlik başvuru şartlarında (beyannamede) kullanılabilir: •Makale başvurusu sırasında -kabul/red şartına bağlı olmaksızın- ücret alan dergiler, •Abonelik usulü ile çalıştığı halde ilgili makaleyi açık erişimli yapmak için ücret talep eden dergiler, •Makale basımı sürecinde yazarlardan herhangi bir ücret talep etmeyen dergiler’ denilmektedir..
Yağmacı Şaibeli’ olduğu ifade edilen derginin web sayfasında yayın ücretinin neden alındığına ilişkin bilgiler bulunduğu Dergi web sayfasında; ‘Fresenius Environmental Bulletin (FEB) dergisi hem basılı olarak hem de internet ortamında açık erişim olarak yayımlanmakta olduğu, yazarlar, hakem değerlendirmesi yönetimi ve diğer işlemlerin yapılması, makalelerin PDF olarak üretilmesi, yayınlanmış makalelerin dağıtılması ve web’de ücretsiz olarak bulunma maliyetlerini karşılamak için bir kerelik Makale İşlem Ücretleri öderler.’ ifadelerinin yer aldığı, bu ifadelere göre dergi, ‘Abonelik usulü ile çalıştığı halde ilgili makaleyi açık erişimli yapmak için ücret talep eden’ dergi sınıfında olduğu,
4. Derginin her ay düzenli olarak yayımlandığı, basım öncesi hakem incelemelerine tabi tutulduğu ve yayının basılı hale gelmesi için ortalama bir yıl gibi bir sürenin geçtiği, (Ek 4).
5. Derginin, yağmacı dergi (Beall Predatory) Listesi’nde yer almadığının tespit edildiği…” şeklinde görüş ve kanaate yer verildiğinin görüldüğü, bilirkişi raporunun taraflara tebliğ edilmesi üzerine taraflarca rapora itiraz edilmediği görülmüştür.
Mahkemece yapılan incelemede bilirkişi raporunun hükme esas alınabilecek nitelikte bulunduğunun değerlendirildiği, olayda, Yükseköğretim Genel Kurulu’nun 07/03/2019 tarihli ve 3 nolu oturumunda alınan 2019.3.88 sayılı kararı ile; Yağmacı/Şaibeli dergilerin doçentlik başvurusu şartlarında (beyannamede) kullanılamayacağının karar altına alındığı, ancak söz konusu kararda hangi dergilerin şaibeli/yağmacı dergiler olarak kabul edileceğinin belirtilmediği, başka bir deyişle ücret talep eden dergilerin şaibeli/yağmacı dergi olarak kabul edileceğine dair bir kriterin belirlenmediği, bununla birlikte, dosyada bulunan bilirkişi raporuna göre de davacının doçentlik başvurusunda sunduğu A1, A2 ve A6 numaralı yayınların yayımlandığı derginin
Yağmacı Şaibeli dergi olmadığı görülmüştür.
Dava dosyasında bulunan bilirkişi raporuna göre, davacının başvurusunda sunduğu A1, A2 ve A6 numaralı yayınların yer aldığı derginin ” Yağmacı Şaibeli dergi olmadığı belirlenmiştir. Bu durumda, davacının asgari başvuru şartlarını karşılamak için söz konusu yayınları kullanabileceği anlaşılmaktadır. Dolayısıyla, dava konusu işlemde hukuka ve mevzuata uygunluk bulunmadığı sonucuna varılmıştır.
Sonuç olarak, davacının doçentlik başvurusunun iptal edilmesine ilişkin işlemin hukuka aykırı olduğu gerekçesiyle Ankara 16. İdare Mahkemesi tarafından verilen kararın kaldırılması talep edilmektedir.
Mahkeme kararını görüntülemek için tıklayınız
